2 Aralık 2024
1925-1965 yılları arasında yaşayan Malcolm X, Amerikalı siyahi Müslüman bir liderdir. Hayat hikayesine baktığımızda yaşamındaki birkaç olayın sahip olduğu fikir ve düşüncelerini büyük ölçüde değiştirdiğini görmekteyiz.
Malcolm X’in hayatının ilk dönüm noktası babasını çocuk yaşta kaybetmesi olmuştur. Babasının yaşamını yitirmesi sonucu kardeşleri ve kendisi ayrı ayrı yetimhanelere gönderilirken annesi akıl hastanesine yatırılmıştır. MalcolmX, ilkokulun ardından başarılı bir lise dönemi geçirmiş ve avukat olmayı düşünmüştür ancak hocasının avukatlığın siyahlara göre bir iş olmadığını daha çok el becerisi gerektiren bir iş olan marangozluğun kendisine göre olduğunu söylemiştir. Beyaz insanlar ve siyah insanlar arasındaki statü farklılığı ve siyahların yapabileceği işlerin sadece alt sınıf işlerin olabileceği düşüncesi Malcolm X’in beyazlara karşı olan tutumunu büyük ölçüde etkilemiştir. Eğitim hayatının bu şekilde bitmesinden sonra Malcolm X çeşitli yasal olmayan kötü ve tehlikeli işlerde çalışmaya başlamış bir süre sonra hırsızlık suçundan yakalanarak on yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Hayatının diğer dönüm noktası olan hapishane yıllarında, İslamiyet ile tanışmış ve hapishane kütüphanesinde birçok kitap okuyarak tefekkür ederek adeta kendini yenilemiştir. Bu süre zarfında ırkçılık konusundaki fikirleri iyice derinleşmiştir. Hapishaneden çıktıktan sonra çeşitli oluşumlarla hareket ederek İslam dinini anlatmak adına aynı zamanda beyazların siyahilere tanıdığı dar yaşama alanlarını ve adil olmayan yaşam standartlarını eleştiren birçok konuşma ve konferans düzenlemiştir. Bir süre aktif görev aldıktan sonra yer aldığı örgütlerden bazı sorunlar nedeniyle ayrılıp sonrasında da hacca gitmiştir. Hayatının en önemli dönüm noktası ise, Hac vazifesini yerine getirip döndükten sonra ırkçılık konusundaki değişen fikirleri olmuştur. Çünkü Hac vazifesi esnasında dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen binlerce farklı kültür ve renkten olan insanların bir araya gelerek benimsedikleri aynı dinin bir gereğini yerine getirmeleri ve aynı ilah için secde etmeleri Malcolm X’i derinden etkilemiştir. Artık beyazların bir şeytan olduğunu düşünmemeye başlamış ve renk, dil , kültür gibi farlılık içeren unsurların İslam zihniyeti için bir sorun oluşturmadığını , herkesin kardeş olduğunu görmüştür. Daha sonra 1965 yılında bir suikast sonucu yaşamını yitirmiştir.
Malcolm X’in yaşam öyküsüne baktığımda, öğrendiğim şey; sahip olduğumuz düşünceler her zaman doğru olmayabilir bu yüzden kendimizi ve fikirlerimizi gözden geçirip süreklitazelemeli ve yenilemeliyiz. Malcolm X uzun bir süre boyunca beyazlara karşı ırkçı bir tavır sergilerken Hac vazifesi sırasında gördüğü etkileyici manzara karşısında önceden sahip olduğu düşüncenin yanlış olduğunu fark ederek aslında İslam dininin temel öğretileri arasında bulunan kardeşlik dinimizin emrettiği gibi yorumlayarak fikrini değiştirmiştir. Malcolm X, bunu yaparak bizlere yaşayan bir örnek olmuştur.
Elif Çakır – İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (Uluslararası İlişkiler)
İKİ FARKLI HAYAT TEK BİR ADAM: MALCOLM X (Elif Çakır)
Yorum Yaz